Από τον Ιανουάριο 2020 που εισέβαλε στη ζωή μας ο νέος κορονοϊός SARS-CoV-2 καλούμαστε καθημερινά να δίνουμε απαντήσεις στα νέα ερωτήματα και απορίες που δημιουργούνται.
Ένα ερώτημα που απασχολεί τις μητέρες που θηλάζουν είναι η ασφάλεια των εμβολίων έναντι της COVID-19 τόσο για τα μωρά τους όσο και για τις ίδιες.
Τα εμβόλια έναντι της COVID-19 που έχουν λάβει έγκριση στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι: 1. Biontech – Pfizer, 2. Moderna, 3. AstraZeneca, 4. Johnson & Johnson.
Από αυτά, τα δύο πρώτα είναι mRNA εμβόλια, ενώ τα άλλα δύο χρησιμοποιούν ιικό φορέα αδενοϊό. Κανένα από τα παραπάνω εμβόλια δεν είναι εμβόλιο ζώντος ιού και γι’ αυτό δεν μπορούν να προκαλέσουν νόσηση στο άτομο που εμβολιάζεται.
Από τις μέχρι σήμερα γνώσεις μας για τα άλλα εμβόλια μη ζώντων ιών γνωρίζουμε ότι δεν προκαλούν παρενέργειες σε βρέφη που θηλάζουν. Δεν υπάρχει αποδεδειγμένος μηχανισμός που να αναφέρει ότι κάποιο από τα συστατικά του εμβολίου απεκκρίνεται στο μητρικό γάλα και απορροφάται από το βρέφος που θηλάζει. Άλλωστε, ούτε και στις μητέρες που νοσούν από COVID-19 και θηλάζουν βρέθηκε ο ιός στο μητρικό γάλα.
Κατά συνέπεια και τα εγκεκριμένα εμβόλια έναντι της COVID-19 δεν αποτελούν κίνδυνο ούτε για τη θηλάζουσα μητέρα ούτε για το βρέφος.
Από την αρχική φάση των κλινικών δοκιμών των εμβολίων εξαιρέθηκαν οι έγκυες και οι θηλάζουσες γυναίκες (πρακτική που ακολουθείται στις πρώτες φάσεις δοκιμών και άλλων εμβολίων ή φαρμάκων).
Αργότερα, κλινική μελέτη που εκπονήθηκε το Massachusetts General Hospital (MGH), το MIT και το Harvard περιέλαβε 131 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας (έγκυες, θηλάζουσες και ομάδα ελέγχου) που εμβολιάστηκαν με τα mRNA εμβόλια (Biontech-Pfizer και Moderna). Οι παρενέργειες που εμφανίστηκαν μετά τον εμβολιασμό ήταν ίδιες και σε ίδιο ποσοστό όπως και στον γενικό πληθυσμό. Η μελέτη αυτή έδειξε αποτελεσματική παραγωγή αντισωμάτων και ισχυρές ενδείξεις προστασίας των μητέρων και των βρεφών έναντι της νόσου COVID-19.
Ένα από τα συστατικά που καθιστούν το μητρικό γάλα την ιδανικότερη τροφή για το βρέφος είναι η παρουσία σε αυτό αντισωμάτων. Ειδικότερα στο πρωτόγαλα, «πύαρ», η συγκέντρωση σε αυτό ανοσοσφαιρινών (αντισωμάτων) είναι πολύ υψηλή και γι’ αυτό πολλοί το ονομάζουν και «πρώτο εμβόλιο».
Με τον εμβολιασμό της μητέρας, ενεργοποιείται το ανοσολογικό της σύστημα και παράγει αντισώματα, τα οποία όπως και τα αντισώματα έναντι άλλων ιών περνούν στο μητρικό γάλα. Εδώ θα πρέπει να πούμε πως αντισώματα έναντι της COVID-19 ανευρίσκονται στο μητρικό γάλα και μετά από φυσική νόσηση της μητέρας.
Για τα εμβόλια της AstraZeneca και Johnson & Johnson δεν υπάρχουν ακόμα μελέτες σε θηλάζουσες μητέρες, όμως εκτιμούμε πως και με αυτά τα εμβόλια δεν υπάρχει κίνδυνος για τη μητέρα και το μωρό, αφού, όπως προαναφέρθηκε, δεν είναι εμβόλια που περιέχουν ζώντα ιό.
Έτσι, μπορούμε να συστήσουμε στις γυναίκες που θηλάζουν να εμβολιαστούν αφού και μετά τον εμβολιασμό ο θηλασμός είναι ασφαλής για τα μωρά. Σύμφωνα δε με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) δε συστήνεται σε μια γυναίκα να διακόψει το θηλασμό επειδή πρόκειται να εμβολιαστεί με το εμβόλιο έναντι της νόσου COVID-19.
Πηγές
Cunningham, J. COVID-19 Vaccine protects Mothers – and their Newborns. The Harvard Gazette (ed.). March 25, 2021. Ανακτήθηκε από https://news.harvard.edu/gazette/story/2021/03/study-shows-covid-19-vaccinated-mothers-pass-antibodies-to-newborns/?fbclid=IwAR08IS0kXkTO9v_5TB8EauwhiajthiPPTk4DhNLGgtbijVPAXsgTqxOIPOo
Gray KJ, Bordt EA, Atyeo C, Deriso E, Akinwunmi B, Young N, Medina Baez A, Shook LL, Cvrk D, James K, De Guzman R, Brigida S, Diouf K, Goldfarb I, Bebell LM, Yonker LM, Fasano A, Rabi SA, Elovitz MA, Alter G, Edlow AG, COVID-19 vaccine response in pregnant and lactating women: a cohort study, American Journal of Obstetrics and Gynecology (2021), doi: https:// doi.org/10.1016/j.ajog.2021.03.023.
